U atrijumu Kulturnog centra „Nikola Đurković“ 16. 8. 2021. održano je predavanje/razgovor povodom 200 godina od rođenja velikog ruskog pisca F. M. Dostojevskog. Organizator je odabrao da se ovaj jubilej obilježi temom koja je vezana za kulturološki kontekst Kotora. Gošća, dr Nataša Anđelković, naučna saradnica, sa kojom je razgovor vodila Jasmina Bajo, bibliotekarka savjetnica, osvijetlila je širokoj publici manje poznat aspekt tumačenja stvaralaštva Dostojevskog – karnevalizaciju i karnevalsko osjećanje svijeta u njegovim djelima. Ovakvo teorijsko tumačenje zasnovano je na izučavanju velikog teoretičara 20. vijeka, Mihaila Bahtina. Tokom razgovora, moderatorka i predavač objasnile su publici ko je bio Mihailo Bahtin, zašto je on bio značajan za cjelokupnu nauku o književnosti 20. vijeka, kakav je imao položaj tokom staljinističkog perioda u Rusiji, i konačno, u čemu se sastojao taj revolucionarni izmak u tumačenju stvaralaštva Dostojevskog koji je on načinio. Da bi objasnile postupak prenošenja karnevalskih elemenata i karnevalskog osećanja svijeta u romane Dostojevskog, sagovornice su publiku podsjetile na istorijsku genezu samog karnevala, njegovu kulturološku funkciju u srednjem vijeku i renesansi i na brojne književne vrste koje su nastajale na prelazu iz antike u srednji vijek i bile inspirisane karnevalom. U razgovoru je zatim ukazano da se prema Bahtinovim izučavanjima tada uspostavila osnova za razvoj jedne posebne linije evropskog romana – avanturističkog, pikarskog, bulevarskog, kriminalističko-filozofskog, čiji su predstavnici bili Fransoa Rable, Servantes, Didro, Volter, Stern, Dikens, pa konačno i sam Dostojevski, u drugoj polovini 19. veka. Razgovor je zaključen pretpostavkom da je ovakvo žanrovsko opredjeljenje, zasnovano na sokratovskim dijalozima, u čijoj osnovi je karnevalski pogled na svijet, omogućavalo velikom Dostojevskom da u svojim djelima postavlja važna filozofska, etička, religijska pitanja a da kroz sazvučje više ravnopravnih glasova svojih junka i pripovjedača na dijaloški način dolazi do istine, nikad ne dajući konačni odgovor.
Ovo književno veče bilo je način da domaćin, Kulturni centar „Nikola Đurković“ obilježi ovu važnu godišnjicu i ukaže na vezu karnevalske tradicijie svog grada, Kotora, sa svekolikom evropskom kulturološkim i književnim iskustvom.
Snimak promocije možete pogledati na linku:
